Ostadar.org / Urretxu-Zumarragako Ostadar Mendi Taldea
Ostadar.org / Urretxu-Zumarragako Ostadar Mendi Taldea [eu]   [es]
 [ Hemen zaude:   ]
   
Beitia argazkia

Datorren 2019ko maiatzaren 19an, Urretxu-Zumarragan, Iņaki Beitiaren omenezko 23. Mendi-martxa antolatuko dugu.

Behar duzun informazio guztia http://www.beitia.org webgunean aurkituko duzu.

Goierriko Bira

Hona hemen, Goierriko Bira egin eta gero, talde eta banakoen eskura uzten dugun informazioa.

Behar duzun informazio guztia hemen aurkituko duzu.

Gaurko eguraldia



Orain dela berrogeita hamar urteko egun batean... Izazpiko gurutzearen 50. urteurrenean.
Izazpi gainean
Izazpi gainean
—© Gorka Garmendia—
Egin klik handiago ikusteko
(29,704 byte)

1948ko ekainaren 27an, herriko koadriletako hainbat partaide eta mendizale Izazpi mendiko tontorrerantz gora abiatu ziren. Goizean laino ugari zegoen; egun hura egun berezia zen: tontorrean gurutze berria inauguratu behar zuten.

Bi hilabete lehenago herriko Luistarren kongregazioak Izazpi tontorrean gurutzea eraikitzeko eskaria aurkezten zuen. Udalak proiektua begikotasunez ikusi, baina gurutzea Zumarragako udal-barrutian kokatzea komenigarri litzatekeela adierazten zuen.

Tontorrean, On Lorenzo Arakamak meza egin zuen eta elizkizunean bildutakoei Erromatik ekarritako gurutze txiki bat musukatzeko eman zien. Ondoren, gurutzetxoa porlanezko gurutze handian txertatu zuten.

Aurreko ekainaren 4an Udalari bidalitako idazki batean, eraikuntzarako osatutako batzordeak gurutzea Ezkioko udal-barrutian altxatzeko hartutako arrazoiak azaltzen zituen: tontorreko punturik altuena eta agerikoena zen. Udal-korporazioak garaiko hirurehun pezetako diru-laguntza ematea onetsi zuen.

-Bai, orduan alkatea On Juan Unanue zen, On Francisco Manterola idazkari lanetan aritzen zelarik -adierazten digu herriko lagun batek. Ekainaren 27a oso egun berezia izan zen. Eta tontorrera iristerakoan harriduraz, Goardia Zibilaren dotazio batzuk ikusi genituen; dena dela, egitarauko ekintzak normaltasunez bete ziren.

Meza bukatuta, Antiora jaitsi eta herriko jaiak ospatzeko jarritako mahaietan, bazkari herrikoia egin zen. Eguraldia hobetu eta bero egiten zuen.

Gure laguna iraganera itzuli da berriz eta gorderik dituen oroimenak azaltzen jarraitu du. "Gurutzearen proiektua eta eraikuntza lanak Patxi Oiarbideren ardurapean zeuden, bera baitzen orduan, Orbegozo enpresako delineatzailea eta Obretako Burua. Materialaren igotze lanak nahiko nekosoak izan ziren, bai, oraindik gogoratzen ditut Gurrutxaga baserrikoak, baita Egibidekoak ere, bide horietatik zama astunak mandoz igotzen..."

Postreak hartzerako garaian, bertan zeudenei euskaraz hitz batzuk egiteko asmoz, lagunetako batek ozen hitz egin zuen: "Entzun! Entzun!". Goardia Zibileko sarjentua berarengana ...

Irakurri gehiago [+] 
Eranskina (1)

2008ko irailak 7

Karlos Linazasoro...

Testuan hitzaldia eman behar zuen lagunaren izena Karlos Linazasoro da. Webgune honetan bere bizitzari buruzko informazio gehiago aurkituko duzu.

Eranskina (2)

2008ko irailaren 18an.

Izazpi ala Izazpe?

Zorte handia dugu Urretxu-Zumarragan inguruan ditugun paraje, mendiak eta tontorrak izateaz, bai horixe! Horren ondorio garbia Beitia-Martxak urtero-urtero ibilbide berriak aldatzeko aukera izana da. Urretxuko mendia, zalantzarik gabe Irimo dugu, eta denok ezagutzen ditugun Zazpi Puntak paraje ezin ederrago dira. Zumarragari dagokionez, tontor edo gain aukera zabalagoa dago, Zumakortaburu, Samino, Izazpi, Beloki eta Argixao tontor aldea Zumarragako udal-barrutiaren barruan parte batean edo osorik dituzten gainak direlarik. Dena dela, zalantzarik gabe, hauetatik guztietatik (gaina eta gurutzea Zumarragako udal barrutian ez baditu ere) Zumarragako mendia Izazpi dela esan dezakegu. Izazpi du honek izena… edo Izazpe beharko luke?

Irakurleak ez du agian jakingo, baina kontua da orain dela gutxi arte Euskaltzaindiak gure mendiari eman dion izen ofiziala, Euskal Herriko mendi nagusiei ematen diena, IZAZPE izan dela, Urretxu-Zumarraga eta Ezkio-Itsasoko biztanleontzako ezagun eta erabilia zaigun IZAZPI izan beharrean.

Baina zergatik Izazpe? Ezagutzen ez ditugun arrazoiengatik, Izazpi mendiak nolabait izen ofiziala "Izazpe" izena jaso izana Euskal Mendi Federazioak 1990ean argitaratutako Mendi Katalogoaren edizioan koka dezakegu. Geroztik aurrera, mendia Izazpe izenarekin mendi ezaguna bihurtu da, eta zalantzarik gabe, azkeneko bost-hamar urteotan Irternet-ek zabaldu du han-hemenka Izazpe bariante berri hau Euskal Herrian zehar.

Aurtengo maiatzaren erdialdean, Ostadar Mendi Taldeko eta Zintzo-Mintzo taldeko kide batzuk mendiaren izenaz kezkaturik kontu hau aztertzea erabaki genuen… nola ote zen posible Azpeitiko herriko mapan (2007ko apirileko argitalpenean), IZAZPI azaldu izana, eta beheraxeago txikiz "Izazpeko gurutze zaharra" jartzea, Ezkio-Itsasoko mapan (2000ko azaroan argitaratutakoan) IZAZPI agertzen bazen?

Hori dela eta Jose Luis Ugarterengana jo genuen, berak osatu baitzuen 1998an Zintzo-Mintzok eskatutako Urretxu-Zumarragako toponimia lan-ikerketa mardula, Euskaltzaindiak "Onomasticon Vasconiae" bildumako 18. zenbakia jasoko zuena. "Urretxu eta Zumarragako toponimia" lan honetan, 334. orrialdean Izazpiri dagokionez, hauxe idatzi zuen Jose Luisek:

—1833. urteko beste agiri batean horrela azaltzen da: "/Argomal de Ysaspi, en el parage llamado Narrucoi/"

—1889. urteko beste agiri batean: "/Monte llamado Yzazpi/"

—1998. urtean Leturiondoko Bautista Alberdik //isáspí// ahoskatzen du.

Toponimia lanean aipatutako idatzizko daturik zaharrena 1833koa bazen, Jose Luisek toponimia-lana argitaratu eta gero, 1529. urteko "Amojonamiento de los términos de Velerayn entre Azpeitia e Çumarraga" izeneko dokumentuan honako esaldiak topatu zituen:

—(1529): "/el dho çerro llamado Yçaspi/"; "/en el termino llamado Yçaspi ydoya/"... (euskara zaharrean idoia-k baltsa edo putzua esan nahi du, eta zalantzarik gabe bi gurutzeen artean diren putzuen aipamena egiten du).

Datuokin, Euskaltzaindiko Patxi Galérekin jarri ginen harremanetan, Euskaltzaindiak mendiaren izena berraztertu zezan eskatuz, gure iritziz arrazoi nabariegiak eta argiegiak zirelako mendiari Izazpi izena emateko (azken 500 urtetan gure isurialdean mendiari beti-beti "Izazpi" izena (z-s grafien gorabehera) eman zaiolako).

2008ko apirilaren 10ean Euskaltzaindiaren Onomastika batzordearen bilera izan zen Altsasun eta, gai-zerrendan agertzen ez bazen ere, Izazpi edo Izazpe kontu hau aztertu zuten. Aztertu eta ebazpen berria eman ere bai. Egun horretatik aurrera Izazpi mendiari dagokion izen ofiziala IZAZPI da. Jose Luis Ugartek aurkeztutako proposamen batzuk ere aztertu ziren, eta bostetik bi ontzat eman zituzten: Aizelekua-ren partez AIZALEKU onartu zuten, baita Juanastegi-ren partez JOANAZTEGI kalearen izena onartu. Zumarragako Aginaga auzoari izena Aginaga-ren partez AGIÑAGA ordea jartzea ez zuten onartu (kasu honetan Jose Luisek Urretxu-Zumarragako toponimia liburuan argitaratu zuen proposamena aurkeztu zuen).

Euskaltzaindiak webguneko sarrera ekain aldera eguneratuko zuela esan bazuen ere, uztail aldera egin zuen, tartean, Urretxuko mapa berria argitaratu eta Izazpi gainari dagokion lurralde tartetxoa Izazpe izenarekin agertu dela. Dagoeneko informazioa Euskaltzaindiko webgunean eguneratuta badago ere (http://www.euskaltzaindia.net/eoda/), etorkizunean eguneraketa bestelako iturrietan, esate baterako Euskal Mendi Federazioko Mendien Katalogo berrian, gauzatu dadin nahi genuke, izen zaharrak dagokion tokia berrartu dezan.

Lerro hauen bitartez Jose Luis Ugarteri gure eskerrik beroenak berreman nahi dizkiogu, berari esker zuzendu baita mendiak jaso behar zuen izena.

Eta hemendik aurrera lan handia geratzen zaigu Izazpik prentsa-agiri eta Internet dokumentu askotan agertzen den bezala, Izazpe albo batera utzi eta bere izena, Izazpi berreskura dezan... Denbora kontua da, prozesua martxan dago-eta.

Josu Aztiria eta Jon Mikel Intsausti
Zintzo-Mintzo Euskaltzale Elkartea eta Ostadar Mendi Taldearen izenean

[-] Itxi