Hirumuga gainetik gertu

Altzaniako MENDIZERRA AIZKORRI-ARATZ PARKE NATURALAREN parte da eta ARABAKO ETA GIPUZKOAKO PARTZUERGO NAGUSIAREN lursailen barruan kokatzen da.

Mendilerro honen gailurrik esanguratsu eta bisitatuena 1445 m-ko garaiera duen ARATZ gaina da, baina deigarriena honen mendi-mazelak janzten dituzten pagadi oparoak dira: gaur gure ibilbidean bisitatuko ditugu.

Mendilerro honen beste tontor ezagun batzuk ARBARAIN, UMANDIA eta OLANO dira.

OTZAURTEKO MENDATEan (670 m) hasiko gara oinez, eta ehun bat metroz SAN ADRIAN (Sandrati), LIZARRATEra doan pistatik ibiliko gara; pasabide kanadar bat gainditu ondoren, ibilbideak adierazten dituen zutoin bat aurkituko dugu.

Ezkerrerantz doan pista utzi eta PR GI-3010 gisa markatutako bidea hartuko dugu, pagadian sartu eta aldapan gora egingo du, pintura zuri eta horiko arrastoek ibilbidea markatzen dutelarik; basotik irtengo gara (<>755 m) eta muino belartsuaren gorenetik jarraituko dugu, pintura-markak ez dira oso agerikoak. ABILLETAko ZISTAren ondora iritsiko gara (810 m), zista bat banakako hilobi-monumentu megalitikoa da, txikia oro har. Muinoaren gainetik jarraituko dugu, orain basoa eskuinaldean dugula, UNAMENDI gain garbiaren azpian jarri arte, eta hura inguratuko dugu ULTZAMAKO LEPOra (820 m) iritsiz, abereentzako itxitura baten eta ibilbideak eta ehiza-postuak adierazten dituen zutoin baten albotik igaroz.

Kontrako isurialdetik jaisten diren PR GI-3010 zidorraren markak alde batera utzi, eta ezkerrerantz egingo dugu, pista zeharkatu eta muino belartsuaren gainetik igoko gara TXURRUKOPUNTAko (998 m) gain garbira, Aizkorri eta Aratz menditzar harritsuenganako begiratoki bikaina.

URDALURreko URTEGIA ere ikusiko dugu; 350 bat metroko jaitsiera gogorrak haren uretatik aldentzen gaitu, lasaitasunez hartuko dugu eta kontrako isurialdetik jaitsiko gara pixkanaka, LETAINDI MUINOA inguratzen duen pista bat aurkitu arte. Pista horrek ganaduarentzako itxitura eta borda eraitsi bat dituen LEPOTXO (775 m) batera eramango gaitu. Bordaren atzetik alanbre-hesi bat gurutzatzen duen bidezidor bat aurkituko dugu; berriz ere pintura-markak agertuko zaizkigu, eta eskuinerantz (hego-ekialdera) jaitsiko gara; bidezidor horrek eskailera metaliko batzuetara eramango gaitu, URDALUR URTEGIko (647 m) presaren gainetik. Presa zeharkatu eta urtegiaren eskuineko ibarrean dagoen pista batera iritsiko gara.

Urtegia 900 metro inguruz inguratuko dugu; eskuinaldean ate metaliko bat ikusiko dugu, urtegiko uretarako sarbide dena, eta handik metro gutxira berriro aurkituko ditugu PR GI-3010 (hori-zuria) zidorraren pintura-markak; bide balizatu horri jarraituko diogu Otzaurteko mendatera iritsi arte; kontuz ibiliko gara bidegurutzetan, inguru horretan hainbat bidezidor daude balizatuta pintura-kolore berberak erabiltzen dituztenak. Aukeratu dugun ibilbidean jarraitzen lagunduko digun zutoin adierazleren bat ikusiko dugu aurrean.

Zidorrak ezkerrerantz egiten duen pista lurrezko ezponda malkartsu batetik eginez abandonatuko du; pintura-markak ugariak dira, ez dago galerarik, baina 550 metroko desnibela da gailurreriaren goialdera iritsi arte. Gure ibilbideak bigarren mailako hainbat pista zeharkatuko ditu, pista nagusia aurkitu arte. Pista horrek ARBARAIN (1118 m) MENDIAREN antena eta tontorrera eramango gaitu: mendiak ILLARRAGORRI eta IRUMUGA izenez ere ezagutzen da, eta horrela deitzen zaio bertan bat egiten dutelako GIPUZKOA, ARABA eta NAFARROAko mugek. Pista jarraitu beharrean, PR GI-3010 zidorraren bide markatuari jarraituko bagenio, gailurrera ere iritsiko ginateke, baina alanbre-hesi batzuk zeharkatu beharko genituzke. Aratz eta Aizkorri gailurrak bertatik ikus daitezke, bertako pinu-basoa moztu dutelako.

Gipuzkoa eta Arabaren arteko banalerroari jarraituz utziko dugu gailurra, alanbre-hesi baten ondoan. Hain zuzen, alanbre-hesi hori pagadi eder batean sartzeko erraztutako pasabide batetik igaroko dugu; pagadi horretan "usategi" batzuk, usoak ehizatzeko postuak aurkituko ditugu.

Perretxikozale eta ehiztarien gunean gaude; ehiza-zaleentzako izen handiko lepoetatik igaroko gara: AGINARAN (965 m, informazio-zutoina), ITURGAIN (990 m, informazio-zutoina eta -panela), ZAMAKA (981 m), APOTA (985 m) eta ATABARRATE (1050 m), UMANDIAko malden azpian.

ATABARRATEn norabidea aldatuko dugu (ipar-ekialdea, pintura-markak abandonatu gabe), IRAMENDI muino belartsura jaisteko. Bertan, hainbat pista gurutzatuko ditugu, eta SAROI edo KORTA baten HIRU HARRI aurkituko ditugu; saroi edo korta, berriz, erdiko harri batez mugatutako zirkulu formako lursaila da, ganaduaren larre eta bazkarako eskuarki erabiltzen dena; eremu hori oso ederra da, eta muinoa haren osotasunean zeharkatuko dugu, IRAMENDI (975 m.) tontorrera igoz. Aurrerago, artzaintzarako erabiltzen diren borda batzuen ondotik igaroko gara, ondoren pagadi eder batetik jaitsiz, pista bateraino, ALTZANIA IBAIAREN adarra den ANARRI ERREKAren (715 m) ondoan den pista batera iritsi arte.

Pista ezkerrerantz jarraituz, Silvestre Alustiza Lardizabalen oroimenezko MONOLITOA utziko dugu ezkerraldean eta erreka porlanezko zubi batetik zeharkatuko dugu. Pista eskuinerantz jarraituko dugun beste pista batekin elkartzearren sigi-saga egingo du gorantz; BEUNDA AISIALDI-EREMUaren (832 m) ondotik igaroko gara eta OTZAURTEKO MENDATEra jaitsiko gara gero; bi lasterbidek bidea laburtzeko aukera emango digutela errepideko bihurgunean saihestearren.

OTZAURTEKO MENDATEA (670 m.). Garagardoa izango dugu zain "BENTA"-n eta etxera itzuliko gara gero bertan zain dugun autobusez.

Javier