ORIA eta AGAUNTZA ibaien artean, mendi-adar luze bat kokatzen da.

Haietako bat de Beasain, Lazkao, Idiazabal y Olaberria inguruan hasten da. H-I norabidea mantentzen dute Balankaleku gainera arte, azkeneko hau Etxegarateko inguruetan.

BALENKALEKUtik LIZARRUSTI MENDATErantz, kordalak E-rantz egiten du, eta Nafarroa eta Gipuzkoa arteko uren banalerroa osatzen du.

Proposatzen dugun zeharkaldia Lazkaotik Etxegarateraino eramango gaitu, Arantzamendi (782 m), Atxurbi (968) gainetatik igaroz eta Lazkaotik abiatuz.

LAZKAO (160 m).
Ibilbidea Lazkaoko udalerrian hasiko dugu. Enparantzatik futbol zelairaino abiatuko gara, eskuinean Infantadoko Dukearen parkea eskuinean utziz eta gorago ezkerrean KOMENDRADI BASERRIA utziko dugu, futbol zelairako bidean ari garelarik.

Igoerarekin hormigoi-pistatik jarraituko dugu bidegurutze batera iritsi arte.

Lurrezko bide batetik jarraituko dugu, harizti bateraino eramango gaitu eta ARRAMENDI baserrira igoko gara. Areria herria zenaren udaletxe izatera iritsi omen zen baserri hau. Gaur egun ia erorita dagoen arren, bere fatxadan armarria gordetzen du. Olaberria eta Agauntza ibaiaren eskuinaldean dagoen Lazkaoko parteak osatzen zuen Areria herria. Bertako alkatetza, aipatu zatien artean banatzen zuten. Lazkaok agintea 3 urtetik bitan izaten zuen bitartean, Olaberriari, hirugarrena zegokion.

Baserriaren ondoan igaroko gara, eta eskuinera joko dugu … eta hurrengo bidegurutzean gainaldera iristearren desbideratuko gara, ezkerrerantz bira egingo dugu eta errepidetik OLABERRIAra iritsiko gara.

Olaberriatik, HM-ko norabidean jarraituko dugu, Beasain eta Lazkao arteko errepideko bidegurutzera arte. Zuzen jarraituko dugu, errepide estu batetik BERDILLARI, ARANGUREN, IRANZOAGA-BERRI eta OJARBI baserrien ondotik igaroz.

Azken honek, OJARBI baserria, XVI. mendeko dorretxe da, armarri interesgarria dauka bere fatxada nagusian. Bada honi buruzko kondaira bat… hala esaten omen da, aspaldian etxeko jaunak hainbeste zilar-txanpon zituela, ezen hauek ilaran jarriz gero bata bestearen ondoan, aipatutako etxea eta ...